Wstęp i podstawy.
Właściwa konserwacja dygestoriów bezkanałowych, a wiec dygestoriów z filtrami (HEPA,ULPA,CARBON) rozpoczyna się od harmonogramu wymiany filtrów. Z biegiem czasu filtry nasycają się chemikaliami, które mają przechwytywać. Jeśli filtry nie są regularnie wymieniane, niebezpieczne opary i gazy nie przechodzą poprzez filtr i wracają do obszaru roboczego, stwarzając zagrożenie dla pracowników i całego laboratorium. Filtry HEPA i ULPA mogą również ulec nasyceniu cząstkami stałymi, co zmniejsza ich zdolność do łagodzenia zagrożenia biologicznego. Dygestoria bezkanałowe w większości zostały zaprojektowane tak, aby wymiana filtrów była możliwa przez personel laboratorium po przeszkoleniu przez wykwalifikowany serwis producenta.
Wszystkie filtry HEPA/ULPA, w tym filtry węglowe, jeśli są używane wymagają specjalistycznej utylizacji zgodnej z przepisami.
Odbiorcy odpadów filtracyjnych.
Na rynku Polskim działa wiele firm zajmujących się utylizacja odpadów z grupy 15 02 02 sorbenty, materiały filtracyjne (w tym filtry olejowe nieujęte w innych grupach), tkaniny do wycierania (np. szmaty, ścierki) i ubrania ochronne zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi (np. PCB), oraz grupa 15 02 03, czyli sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania (np. szmaty, ścierki) i ubrania ochronne inne niż wymienione w 15 02 02. Aby znaleźć odbiorcę dla naszych zużytych filtrów w przeglądarce wystarczy podać naszą miejscowość i kod 15 02 03 lub 15 02 02. Katalog kodów – Link
Kiedy wymieniamy filtry węglowe i filtry HEPA.
To bardzo ciekawe pytanie, na które można udzielić 4 podstawowe odpowiedzi.
- Użytkownik ustala czas wymiany. Zależy to od metodyki pracy danego laboratorium lub firmy. Np: firmy farmaceutyczne wymieniają filtry HEPA i CARBON, bezwzględnie co 2 lata. To przykład gdzie przyjęto zasadę bezwzględnej wymiany mimo wskazań urządzenia że filtr ma właściwe parametry potwierdzone odczytem z monitoringu przepływu oraz corocznej kontroli właściwego serwisu. Proszę zwrócić uwagę że każdy filtr każdego typu ma za zadanie filtrować. A wiec kumuluje zanieczyszczenia. Dlatego wiele firm prewencyjnie wymienia filtry, mimo ich poprawnych kontrolnych parametrów.
- Wymieniamy filtry bo uległy uszkodzeniu mechanicznemu. Mogą to być: zachlapanie, przedarcie, przepalenie, zawilgocenie i podobne.
- Wymieniamy filtr bo przestał być szczelny i nie stanowi już bariery bezpieczeństwa. Coroczne kontrole filtrów są konieczne aby stwierdzić nieszczelności filtrów. Wiele firm kontroluje szczelność nawet raz na trzy miesiące.
- Wymieniamy filtr bo jego charakterystyka filtracji uniemożliwia bezpieczną pracę. Filtr uległ już znacznemu zabrudzeniu i nie przepuszcza już zalecanej ilości powietrza. Może to skutkować powrotem zanieczyszczonego powietrza do strefy pracy i zagrażać życiu i zdrowiu personelu.
Podstawowe zasady bezpieczeństwa podczas wymiany filtrów.
- Zidentyfikuj elementy sterujące
- Przeczytaj i postępuj zgodnie z instrukcją obsługi producenta.
- Postępuj zgodnie z instrukcjami producenta dotyczącymi sposobu i częstotliwości wymiany filtra.
- Zużyte filtry są często zanieczyszczone substancjami toksycznymi. Podczas kontroli lub wymiany filtrów rób to w bezpiecznym, monitorowanym środowisku. Dobrze wykonywać pracę pod nadzorem innej osoby dla bezpieczeństwa osoby wymieniającej filtr.
- Należy używać odpowiednich środków ochrony osobistej (PPE) i odzieży.
- Filtrów HEPA nie można czyścić. Należy je wymienić na nowe filtry zatwierdzone przez producenta.
- Utylizuj stare filtry jako zanieczyszczone odpady zgodnie z kodem.
- Nie dziurkuj filtrów HEPA i filtrów CARBON ani filtrów wstępnych, gdy są zatkane.
- Nie używaj sprężonego powietrza do czyszczenia starych filtrów ani nie uderzaj starymi filtrami w celu usunięcia nagromadzonego kurzu. To uwalnia kurz z powrotem do powietrza którym oddycha personel i powoduje ogromne zagrożenie.
- Zapakuj zużyte filtry w odpowiednie pojemniki, worki lub inne opakowanie przeznaczone na zużyte filtry.
- Wybierz elektronarzędzia i sprzęt, który umożliwia bezpośrednie podłączenie do nich odkurzacza HEPA lub odpylacza. Umożliwi to sprzątanie podczas pracy.
- Czyść i sprzątaj powierzchnie i otoczenie wokół siebie tak często, jak to możliwe, aby zapobiec gromadzeniu się szkodliwych zanieczyszczeń i narażeniu pracowników.
- Do sprzątania pozostałości po filtrach używaj odkurzaczy do tego przeznaczonych.
- Filtry które stosujesz na wymianę powinny mieć odpowiedni certyfikat, które potwierdza prawidłowe parametry nowego filtra.
- Filtr powinien mieć odpowiednią etykietę na obudowie z informacja o parametrach technicznych, oraz numer seryjny.
Sprawdź filtr HEPA przed montażem.
- Aby upewnić się, że filtr HEPA lub CARBON jest przeznaczony do zastosowanie w twoim urządzeniu, sprawdź parametry w certyfikacie i na etykiecie z numerem seryjnym.
- Przy montażu upewnij się, że filtr nie jest zainstalowany odwrotnie i jest prawidłowo osadzony w obudowie i dobrze zamocowany.
- Sprawdź obudowę filtra pod kątem śladów kurzu wskazujących na obejście filtra. Filtr HEPA lub CARBON jest bezużyteczny, jeśli obudowa lub rama jest nieszczelna.
- Wykonaj odpowiedzenie testy aby sprawdzić szczelność i integralność filtra HEPA.
Mam nadzieję że pomogłem Państwu choć trochę wiadomościami o wymianach filtrów w dygestoriach i tym samym wpłynę na Państwa świadomość zagrożeń związanych z niewłaściwą filtracją w dygestoriach bezkanałowych w laboratoriach.
Marcin Kacprzak